अयोध्या राम मंदिर 23 जानेवारीला सर्वसामान्यांसाठी खुले करण्यात आले. प्राण-प्रतिष्ठा पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या उपस्थितीत (अभिषेक) सोहळा पार पडला, २२ जानेवारी रोजी मंदिराच्या पवित्र भागात (गर्भगृहात) राम लल्लाच्या मूर्तीची स्थापना करण्यात आली.
(स्रोत: गृहमंत्री अमित शहा यांचे ट्विटर हँडल)
अयोध्या राम मंदिर कार्यक्रमाचे वेळापत्रक आणि वेळा
सकाळी १०:५५ : पंतप्रधान रामजन्मभूमी स्थळी पोहोचणार
दुपारी १२:०५ -१२:५५ : प्राणप्रतिष्ठा विधी सुरू
दुपारी १२:५५ : मोदी अभिषेक समारंभाच्या ठिकाणाहून निघणार
दुपारी १ ते 2 : मोदी अयोध्येतील सार्वजनिक कार्यक्रमाला उपस्थित राहणार
दुपारी २:१० : कुबेर टीला भेट
अयोध्या राम मंदिरात सकाळी १० वाजता मंगल ध्वनीच्या गजरात हा सोहळा थाटात संपन्न झाला. या शुभ सोहळ्यासाठी भारतातील विविध राज्यातील ५० हून अधिक उत्कृष्ठ वाद्ये एकत्र वाजवली गेली, सुमारे दोन तास त्यांचे आवाज आसमंतात गाजत राहिले. अयोध्येचे यतींद्र मिश्रा यांनी स्वत: मांडलेल्या, या भव्य संगीत सादरीकरणाला संगीत नाटक अकादमी, नवी दिल्ली यांचे सहाय आहे.
अयोध्या राम मंदिर: पार्श्वभूमी
स्वातंत्र्यानंतर भारतात बांधल्या जाणाऱ्या सर्वात मोठ्या मंदिरांपैकी एक, अयोध्या राम मंदिर हे नवीन-युगाच्या तांत्रिक सोयी आणि जुन्या भारतीय परंपरांचे संयोजन असल्याचे म्हटले जाते.
१५२५ ते १५२९ या काळात बाबरी मशीद मुघल सम्राट बाबरने बांधली होती. तथापि, हिंदू समुदायाच्या सदस्यांनीही ते प्रभू रामाचे जन्मस्थान असल्याचा दावा करत जागेचा ताबा मागितला. नंतर ही जागा एक विवादित जागा बनली आणि एक दीर्घ, कायदेशीर लढाई सुरू झाली. ९ नोव्हेंबर २०१९ रोजी मुख्य विवाद संपवून, सर्वोच्च न्यायालयाने २.७७ एकर विवादित जागा प्रभू रामाचे जन्मस्थान म्हणून स्वीकारली, ज्यामुळे राम मंदिराच्या बांधकामाचा मार्ग मोकळा झाला.
अयोध्या राम मंदिर: मुख्य तथ्ये
| स्थापत्य | नागरा वास्तुशैली |
| बांधकामाची देखरेख करणारी एजन्सी | श्री रामजन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र ट्रस्ट |
| बिल्डर्स | लार्सन अँड टुब्रो, टाटा कन्सल्टन्सी सर्व्हिसेस |
| डिझायनर | चंद्रकांत भाई सोमपुरा |
| पूर्ण होण्याचे वर्ष | २०२४ |
| उद्घाटनाची तारीख | २२ जानेवारी २०२४ |
| क्षेत्रफळ | २.७ एकर |
| पाया | १४ मीटर जाड |
| प्लिंथ | २१ फुट उंच |
| माळे | ३ |
| लांबी | ३८० फुट |
| रुंदी | २३५ फुट |
| उंची | १६१ फुट |
| मंदिरासाठी वापरलेले साहित्य |
|
| मंडपांची संख्या (हॉल) | ५ |
| मंडपांची नावे | नृत्य मंडप, रंगमंडप, सभा मंडप, प्रार्थना मंडप, कीर्तन मंडप |
| खांबांची संख्या | ३९२ |
| दारांची संख्या | ४४ |
| नवीन रामलल्ला मूर्तीचा आकार | ५१ इंच |
| रामलल्लाच्या मूर्तीसाठी वापरलेले साहित्य | काळा दगड |
| राम लल्लाच्या मूर्तीचे डिझायनर | अरुण योगीराज |
| अंदाजे किंमत | १,४०० कोटी ते १,८०० कोटी रुपयांच्या दरम्यान |
अयोध्या राम मंदिराचा पायाभरणी सोहळा
सुप्रीम कोर्टाच्या निकालानंतर पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी ५ ऑगस्ट २०२० रोजी भूमिपूजन समारंभ आणि मंदिराची पायाभरणी केली.
हे देखील पहा: अयोध्या विमानतळ बद्दल सर्वकाही
अयोध्या मंदिर क्षेत्र आणि क्षमता
५४,७०० चौरस फूट पसरलेले, मंदिर क्षेत्र सुमारे २.७ एकर क्षेत्र व्यापते. संपूर्ण राममंदिर परिसर सुमारे ७० एकरमध्ये पसरलेला आहे आणि कोणत्याही वेळी सुमारे दहा लाख भाविकांचे स्वागत करण्यासाठी सुसज्ज असेल.
अयोध्या राम मंदिर: बांधकामावर देखरेख करणारी एजन्सी
श्री रामजन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र ट्रस्ट मंदिराच्या बांधकामावर देखरेख करत आहे.
अयोध्या मंदिर: अंदाजे खर्च आणि निधी
हे मंदिर १,८०० कोटी रुपये खर्चून बांधण्यात आले आहे. रामजन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र न्यासच्या अधिका-यांनी सांगितले की, भव्य मंदिर बांधण्यासाठी मंदिर ट्रस्टला यापूर्वी ६० ते ७० लाख रुपये देणग्या मिळालेल्या आहेत.
अयोध्या राम मंदिर: बांधकाम साहित्य
मंदिराचा पाया १४-मीटर-जाड रोलर-कॉम्पॅक्टेड काँक्रीटच्या (आरसीसी ) थराने बांधला गेला आहे, ज्यामुळे त्याला कृत्रिम खडकाचे स्वरूप प्राप्त झाले आहे. बांधकामात कुठेही लोखंडाचा वापर केलेला नाही. जमिनीतील ओलावापासून संरक्षणासाठी ग्रॅनाइटचा वापर करून २१ फूट उंचीची प्लिंथ बांधण्यात आली आहे.
मंदिराचा गाभा मूळचा पांढरा राजस्थानी मकराना संगमरवर वापरून बांधला आहे. कर्नाटकातील चारमाउथी वाळूचा दगड देवतांच्या उत्कृष्ट मूर्ती कोरण्यासाठी वापरला गेला आहे. दुसरीकडे, राजस्थानच्या बन्सी पहारपूरचा गुलाबी वाळूचा दगड प्रवेशद्वाराच्या आकर्षक आकृत्यांमध्ये वापरला गेला आहे. प्रभू रामाच्या मूर्तीसाठी वापरण्यात आलेला काळा दगड कर्नाटकातील आहे. हिमालयाच्या पायथ्यापासून, अरुणाचल प्रदेश आणि त्रिपुरा यांनी दैवी क्षेत्राचे प्रवेशद्वार म्हणून उभ्या असलेल्या क्लिष्टपणे कोरलेली लाकडी दारे आणि हस्तकला कापड देऊ केले आहेत. पितळेची भांडी उत्तर प्रदेशातील आहेत, तर पॉलिश केलेले सागवान महाराष्ट्रातून आले आहेत.
भारताच्या पारंपारिक आणि स्वदेशी तंत्रज्ञानाचा वापर करून बांधलेल्या, मंदिर संकुलात सांडपाणी प्रक्रिया प्रकल्प, जल प्रक्रिया प्रकल्प, अग्निसुरक्षेसाठी पाणीपुरवठा आणि स्वतंत्र वीज केंद्र आहे.
बन्सी पहारपूर वाळूचा खडक
राममंदिराची वरची रचना कोरीव राजस्थान बन्सी पहारपूर दगड, दुर्मिळ गुलाबी संगमरवरी दगड जो सौंदर्य आणि ताकद यासाठी जगप्रसिद्ध आहे, यापासून बनविण्यात आलेली आहे. त्यासाठी एकूण चार लाख चौरस फूट दगड लागणार आहे.
बन्सी पहारपूर वाळूचा दगड राजस्थानमधील भरतपूर जिल्ह्यातील बायना तहसीलमध्ये आढळतो आणि तो गुलाबी आणि लाल रंगात उपलब्ध आहे. केंद्राने २०२१ मध्ये भरतपूरमधील बँड बरेथा वन्यजीव अभयारण्याच्या परिसरात गुलाबी वाळूच्या खडकाचे उत्खनन करण्यास परवानगी देण्यासाठी ३९८ हेक्टर संरक्षित वनजमिनीचे महसुली जमिनीत रूपांतर करण्यास तत्वतः मान्यता दिली. ज्याला २०१६ मध्ये उत्खनन करण्यासाठी बंदी होती.
बन्सी पहाडपूर वाळूचा खडक अक्षरधाम मंदिर, संसद परिसर आणि आग्राचा लाल किल्ला यासह देशातील विविध भव्य वास्तूंमध्ये वापरला गेला आहे. राममंदिराच्या बांधकामात स्टील किंवा विटांचा वापर केला जाणार नाही.
हे देखील वाचा: अयोध्या: मंदिराचे शहर प्रॉपर्टी हॉटस्पॉट बनले आहे
मकराना संगमरवर
राजस्थानमधील मकराना येथील संगमरवरी मकराना हा भारतातील एकाच भागात आढळणारा एक रूपांतरित खडक आहे. त्याच्यात सुमारे ९०-९८% कॅल्शियम कार्बोनेट आहे. हे फक्त मकरानामध्ये आढळते. अनेक पदराच्या राखाडी किंवा काळ्या शिरा असलेल्या चमकदार पांढऱ्या रंगाचे वैशिष्ट्य असलेला हा संगमरवर त्याच्या वैशिष्ट्यपूर्ण शुद्धता आणि सौंदर्याच्या आकर्षणासाठी जगप्रसिद्ध आहे. इंटरनॅशनल युनियन ऑफ जिओलॉजिकल सायन्सेस (आययुजीएस) नुसार हे आशियातील पहिले ग्लोबल हेरिटेज स्टोन रिसोर्स (जीएसएचआर) आहे. मकराना संगमरवर हा भारत आणि आशियातील पहिला दगडी स्त्रोत आहे ज्याला जुलै २०१९ मध्ये जीएसएचआर दर्जा मिळाला आहे. हा नेत्रदीपक संगमरवर भारत आणि परदेशात किल्ले, राजवाडे आणि पुरातत्वदृष्ट्या महत्त्वपूर्ण इमारती बांधण्यासाठी वापरण्यात आला आहे. मकराना संगमरवर वापरून बांधलेल्या काही प्रतिष्ठित इमारतींमध्ये ताजमहाल, कोलकाता येथील व्हिक्टोरिया मेमोरियल, दिल्लीच्या लाल किल्ल्याचा आतील भाग तसेच आग्रा इत्यादींचा समावेश होतो.
अयोध्या राम मंदिर : बिल्डर्स
लार्सन अँड टुब्रो मुख्य संरचना बांधण्यासाठी जबाबदार आहेत तर टाटा कन्सल्टन्सी इंजिनियर्स लिमिटेड हे संबंधित सुविधा विकसित करेल.
अयोध्या राम मंदिर: आतील भाग
तपशील
आगामी मंदिर ३८० फूट लांब, २३५ फूट रुंद आणि १६१ फूट उंच आहे. उंचीनुसार, मंदिराची उंची जुन्या शहरातील सध्याच्या इमारतीच्या तिप्पट असेल.
शैली
मंदिराची रचना मुख्य वास्तुविशारद चंद्रकांत भाई सोमपुरा यांनी केली आहे, ज्यांचे आजोबा प्रभाकरजी सोमपुरा यांनी त्यांचा मुलगा आशिष सोमपुरा यांच्यासह सोमनाथ मंदिराची रचना केली होती. या ७९ वर्षीय वास्तुविशारदाची १९९२ मध्ये नियुक्ती करण्यात आली होती. सोमपुरा यांनी नागर शैलीत वास्तुशास्त्राच्या तत्त्वांचे पालन करून राम मंदिर बांधले जात असल्याचे नमूद केले. पूर्वेकडील प्रवेशद्वार गोपुरम शैलीत बांधले जाईल, जे दक्षिणेकडील मंदिरांचे प्रतिनिधित्व करते. मंदिराच्या भिंतींवर प्रभू रामाचे जीवन दर्शविणाऱ्या कलाकृती प्रदर्शित केल्या जातील.
आकार
मंदिराचे गर्भगृह अष्टकोनी आकाराचे असेल तर संरचनेचा परिघ गोलाकार असेल.
मजले
मंदिरात पाच घुमट आणि १६१ फूट उंचीचा एक बुरुज असेल. ३ मजली मंदिराचे केंद्र – गर्भगृह – सूर्यकिरण राम लल्लाच्या मूर्तीवर पडेल असे बांधले जाईल. गर्भगृहाप्रमाणे, गृहमंडप पूर्णपणे कव्हर केले जाईल, तर कीर्तन मंडप, नृत्य मंडप, रंगमंडप आणि प्रत्येक बाजूला दोन प्रार्थना मंडप मोकळे असतील.
राम लल्लाची मूर्ती
(स्रोत: अमित शहा यांचे ट्विटर हँडल)
अयोध्येच्या राम मंदिराच्या गर्भगृहात रामाच्या दोन मूर्ती असतील. एक म्हणजे १९४९ मध्ये सापडलेली वास्तविक मूर्ती जी अनेक दशकांपासून मंडपात आहे. दुसरी अरुण योगीराज यांनी साकारलेली नवीन मूर्ती आहे. प्रभू श्री राम लल्लाची नवीन मूर्ती पाच वर्षांच्या मुलाच्या रूपात आहे, म्हणून त्याचे नाव बालक राम आहे. ५१ इंचाची हि मूर्ती कर्नाटकातून आणलेल्या काळ्या दगडाची बनलेली आहे. दोन्ही मुर्त्या तीन मजली मंदिराच्या तळमजल्यावर ठेवलेल्या आहेत.
राम लल्लाच्या मूर्तीचा शृंगार
श्री रामजन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र ट्रस्टच्या म्हणण्यानुसार, अध्यात्म रामायण, वाल्मिकी रामायण, रामचरितमानस आणि आलावन्दारस्तोत्रम् यांसारख्या ग्रंथांमध्ये श्री रामाच्या शास्त्रोक्त दृष्ट्या योग्य वैभवाच्या वर्णनानंतर विस्तृत संशोधन आणि अभ्यासाच्या आधारे राम लल्लाच्या मूर्तीला सुशोभित करण्यासाठी विविध दागिन्यांचा वापर करण्यात आला आहे. या संशोधनानंतर आणि श्री यतींद्र मिश्रा यांच्या संकल्पनेनुसार आणि दिग्दर्शनानुसार, हे दागिने श्री अंकुर आनंद यांच्या संस्थेने, हरसहैमल श्यामलाल ज्वेलर्स, लखनौन येथे तयार केले आहेत.
पिवळा अंगवस्त्रम, लाल पताका
हि श्यामवर्ण मूर्ती बनारसी कपड्यात सजलेली आहे, त्यात पिवळे धोतर आणि लाल पताका/अंगवस्त्रम आहे. हे अंगवस्त्र शुद्ध सोन्याची जरी आणि धाग्यांनी सुशोभित केलेले आहे, ज्यात शुभ वैष्णव चिन्हे, शंख, पद्म, चक्र आणि मयूर आहेत. हे कपडे दिल्लीचे टेक्सटाईल डिझायनर मनीष त्रिपाठी यांनी तयार केले आहेत.
मुकुट
सोन्याचा मुकुट माणिक, पन्ना आणि हिरे जडलेला आहे. उत्तर भारतीय परंपरेत तयार केलेल्या मुकुटामध्ये सूर्य देवाचे प्रतीक आहे. मुकुटाच्या उजव्या बाजूला, मोत्यांच्या पट्ट्या विणल्या गेलेल्या आहेत.
तिलक
मूर्तीचे कपाळ हिरे आणि माणिकांनी तयार केले आहे.
कुंडल
मुकुटाला पूरक म्हणून डिझाइन केलेले, कुंडल (कानातले) मोराच्या आकृतिबंधांसह समान डिझाइन पॅटर्नचे अनुसरण करतात. हा दागिन्यांचा तुकडा सोने, हिरे, माणिक आणि पाचूने नटलेला आहे.
कंठा
मूर्ती चंद्रकोरीच्या आकाराच्या हाराने सुशोभित आहे, रत्नांनी जडलेली आहे. यामध्ये मध्यभागी सूर्यदेवाची प्रतिमा असलेल्या सौभाग्याचे प्रतीक असलेल्या फुलांच्या रचना आहेत.
कौस्तुभ मणी
मूर्तीचे हृदय कौस्तुभ मणि, मोठ्या माणिक आणि हिऱ्यांनी सजवलेले आहे. आध्यात्मिक परंपरेनुसार, भगवान विष्णू आणि त्यांचे सर्व अवतार त्यांच्या हृदयावर कौस्तुभ मणि धारण करतात.
पदिका
हा पाच-स्तरांचा हार आहे, जो हिरे आणि पाचूंनी बनलेला आहे.
विजयमाला
हा परमेश्वराने परिधान केलेला सर्वात लांब हार आहे. माणिकांनी जडवलेल्या सोन्याच्या हारात वैष्णव परंपरेचे प्रतीक, सुदर्शन चक्र, कमळ, शंख आणि मंगल कलश आहेत.
कांची/कर्दनी
परमेश्वराच्या कंबरेला शोभणे हे सोने आहे
कांची/कर्धानी
हिरे, माणिक, मोती आणि पाचू यांनी जडलेली सोन्याची कर्धानी (कंबरपट्टी) ही परमेश्वराच्या कमरेला सजवते. यात लहान घंटा देखील आहेत.
बाजुबंद
मौल्यवान रत्ने असलेल्या सोन्याच्या बाजुबंदाने हात सुशोभित केलेले आहेत.
कंगन
सोन्याच्या बांगड्या देखील रत्न जडलेल्या आहेत.
मुद्रिका
बोटांवरील अंगठ्या देखील रत्ने आणि लटकनाऱ्या मोत्यांनी जडलेल्या आहेत.
डाव्या हातात सुवर्ण धनुष्य
मूर्तीच्या डाव्या हातात, ५ वर्षांच्या राम मूर्तीने सोन्याने बनवलेले धनुष्य पकडलेले आहे आणि त्यात मोती, माणिक आणि पन्ना जडलेला आहे.
पैन्जानिया
रत्नांनी जडलेले पाय आणि पायाच्या अंगठ्या प्रभूच्या पायाला आणि नखांना शोभतात.
सोनेरी छत्री
प्रभूच्या प्रभामंडलावर एक तेजस्वी छत्र ठेवलेले आहे.
रामलल्लासाठी खेळणी
मूर्तीजवळ चांदीची खेळणी ठेवण्यात आली आहेत. या खेळण्यांमध्ये खूळखुळा, हत्ती, घोडा, उंट, खेळण्यांची गाडी आणि फिरणारा टॉप यांचा समावेश आहे.
मंदिराची घंटा आणि नगाडा
गुजरातने २,१०० किलो वजनाची अष्टधातु घंटा भेट दिली आहे. सोबतच गुजरातने ७०० किलो वजनाचा एक विशेष रथ सादर केला आहे ज्यात नगाडा आहे आणि तो अखिल भारतीय दरबार समाजाने तयार केलेला आहे.
दारे आणि खिडकी
खिडक्या आणि दरवाजे बांधण्यासाठी सागवान लाकूड महाराष्ट्रातील चंद्रपूर येथून खरेदी करण्यात आले आहे. हे सामान्य लाकूड नाही, सागाचे आयुष्य १०० वर्षांपेक्षा जास्त असते.
अयोध्या राम मंदिर: आयुर्मान
१,००० वर्षांपेक्षा जास्त आयुर्मान असणारी भव्य रचना बांधली जात आहे. “प्रत्येक साहित्य, जे वापरले जात आहे…प्रत्येक डिझाइन आणि रेखाचित्र वापरले जात आहे… ते आयआयटी चेन्नईमध्ये केले जात आहे. तेच आरंभकर्ते आहेत. त्यानंतर एल अँड टी आणि टीसीइ द्वारे चाचणी केली जाते. शेवटी, १,००० वर्षांच्या या अजेंड्यासाठी सेंट्रल रिसर्च बिल्डिंग इन्स्टिट्यूटला स्थिरता (स्टॅबिलीटी) चाचणी केली जात आहे. सीआरबीआयने सिम्युलेशनद्वारे संरचनेवर येणाऱ्या संपूर्ण भाराची चाचणी केली आहे. थोडक्यात, आपण या देशातील सर्वोत्तम मेंदूंवर विसंबून आहोत. फक्त एकच उद्देश आहे – हे मंदिर १,००० वर्षे टिकाऊ आणि अद्वितीय कसे बनवायचे,” श्री रामजन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र ट्रस्टच्या मंदिर बांधकाम समितीचे अध्यक्ष नृपेंद्र मिश्रा म्हणाले.
अयोध्या राममंदिरासाठी यात्रेकरूंची संख्या
दररोज ५०,००० हून अधिक लोक मंदिराला भेट देतात. मंदिराचे उद्घाटन झाल्यानंतर ही संख्या १००,०० पर्यंत वाढण्याची अपेक्षा आहे.
अयोध्या राम मंदिर दर्शनाची वेळ
| दिवस | वेळ |
| रविवार | सकाळी ७:०० ते सकाळी ११:३० पर्यंत
दुपारी २:०० ते संध्याकाळी ७:०० पर्यंत
|
| सोमवार | सकाळी ७:०० ते सकाळी ११:३० पर्यंत
दुपारी २:०० ते संध्याकाळी ७:०० पर्यंत
|
| मंगळवार | सकाळी ७:०० ते सकाळी ११:३० पर्यंत
दुपारी २:०० ते संध्याकाळी ७:०० पर्यंत
|
| बुधवार | सकाळी ७:०० ते सकाळी ११:३० पर्यंत
दुपारी २:०० ते संध्याकाळी ७:०० पर्यंत
|
| गुरुवार | सकाळी ७:०० ते सकाळी ११:३० पर्यंत
दुपारी २:०० ते संध्याकाळी ७:०० पर्यंत
|
| शुक्रवार | सकाळी ७:०० ते सकाळी ११:३० पर्यंत
दुपारी २:०० ते संध्याकाळी ७:०० पर्यंत
|
| शनिवार | सकाळी ७:०० ते सकाळी ११:३० पर्यंत
दुपारी २:०० ते संध्याकाळी ७:०० पर्यंत
|
अयोध्या राम मंदिर मंगल आरतीची वेळ
| दिवस | वेळ |
| रविवार | सकाळी ७ वाजता |
| सोमवार | सकाळी ७ वाजता |
| मंगळवार | सकाळी ७ वाजता |
| बुधवार | सकाळी ७ वाजता |
| गुरुवार | सकाळी ७ वाजता |
| शुक्रवार | सकाळी ७ वाजता |
| शनिवार | सकाळी ७ वाजता |
अयोध्या राम मंदिर सकाळची आरती (शृंगार आरती) वेळ
| दिवस | वेळ |
| रविवार | पहाटे ६:३० वाजता |
| सोमवार | पहाटे ६:३० वाजता |
| मंगळवार | पहाटे ६:३० वाजता |
| बुधवार | पहाटे ६:३० वाजता |
| गुरुवार | पहाटे ६:३० वाजता |
| शुक्रवार | पहाटे ६:३० वाजता |
| शनिवार | पहाटे ६:३० वाजता |
अयोध्या राम मंदिर संध्याकाळची आरती (संध्या आरती) वेळ
| दिवस | वेळ |
| रविवार | संध्याकाळी ७:३० वाजता |
| सोमवार | संध्याकाळी ७:३० वाजता |
| मंगळवार | संध्याकाळी ७:३० वाजता |
| बुधवार | संध्याकाळी ७:३० वाजता |
| गुरुवार | संध्याकाळी ७:३० वाजता |
| शुक्रवार | संध्याकाळी ७:३० वाजता |
| शनिवार | संध्याकाळी ७:३० वाजता |
अयोध्या राम मंदिर रात्री भोग आरतीची वेळ
| दिवस | वेळ |
| रविवार | रात्री ९ वाजता |
| सोमवार | रात्री ९ वाजता |
| मंगळवार | रात्री ९ वाजता |
| बुधवार | रात्री ९ वाजता |
| गुरुवार | रात्री ९ वाजता |
| शुक्रवार | रात्री ९ वाजता |
| शनिवार | रात्री ९ वाजता |
अयोध्या राम मंदिर शयन आरतीची वेळ
| दिवस | वेळ |
| रविवार | रात्री १० वाजता |
| सोमवार | रात्री १० वाजता |
| मंगळवार | रात्री १० वाजता |
| बुधवार | रात्री १० वाजता |
| गुरुवार | रात्री १० वाजता |
| शुक्रवार | रात्री १० वाजता |
| शनिवार | रात्री १० वाजता |
अयोध्या राम मंदिर: टाइमलाइन
१५२८-१५२९: मुघल सम्राट बाबरने बाबरी मशीद बांधली
१८५०: जमिनीवरून जातीय हिंसाचाराला सुरुवात
१९४९: मशिदीच्या आत सापडलेली राम मूर्ती, जातीय तणाव वाढवणारा
१९५०: फैजाबाद दिवाणी न्यायालयात मूर्तीची पूजा करण्याची परवानगी मागणारे दोन दावे दाखल
१९६१: यूपी सुन्नी सेंट्रल वक्फ बोर्डाने मूर्ती हटवण्याची मागणी केली आहे
१९८६: जिल्हा न्यायालय हिंदू उपासकांसाठी जागा उघडते
१९९२: ६ डिसेंबर रोजी बाबरी मशीद पाडण्यात आली
२०१०: अलाहाबाद हायकोर्टाने सुन्नी वक्फ बोर्ड, निर्मोही आखाडा आणि राम लल्ला यांच्यात वादग्रस्त क्षेत्राचे त्रि-मार्गी विभाजन केले आहे.
२०११: सर्वोच्च न्यायालयाने अलाहाबाद उच्च न्यायालयाच्या आदेशाला स्थगिती दिली
२०१६: सुब्रमण्यम स्वामींनी सुप्रीम कोर्टात याचिका दाखल केली, राम मंदिराच्या उभारणीची मागणी केली
२०१९: सुप्रीम कोर्टाने ने अयोध्या हे प्रभू रामाचे जन्मस्थान असल्याचे मान्य केले, संपूर्ण २.७७ एकर वादग्रस्त जमीन ट्रस्टला सुपूर्द केली आणि सरकारला सुन्नी वक्फ बोर्डाला ५ एकर जमीन पर्यायी जागा म्हणून देण्याचे आदेश दिले.
२०२०: पंतप्रधान मोदींनी भूमिपूजन केले आणि पायाभरणी केली
अयोध्येला कसे जायचे?
हवाई मार्गे: तुम्ही भारतातील प्रत्येक प्रमुख शहरातून अयोध्या विमानतळासाठी फ्लाइट बुक करू शकता. विमानतळ शहराच्या मध्यभागी टॅक्सी आणि ऑटो रिक्षांच्या माध्यमातून सोयीस्करपणे जोडलेले आहे.
रस्त्याने: अयोध्या हे जवळच्या भागाशी आणि शहरांशी रस्त्याने जोडलेले आहे. जवळपासच्या ठिकाणांहून अयोध्येला जाण्यासाठी तुम्ही टॅक्सी भाड्याने घेऊ शकता किंवा बसेससारख्या सार्वजनिक वाहतुकीचा वापर करू शकता. विमानतळ शहराच्या केंद्रापासून अंदाजे ८-१० किमी अंतरावर आहे.
ट्रेनने: अयोध्येसाठी सर्वात जवळचे प्रमुख रेल्वे स्थानक अयोध्या जंक्शन आहे. तेथून, तुम्ही अयोध्या विमानतळावर जाण्यासाठी टॅक्सी किंवा ऑटो-रिक्षा घेऊ शकता. अंतर सुमारे ६-८ किमी आहे.
जर तुम्ही भारताबाहेरून प्रवास करत असाल तर अयोध्येला कसे पोहोचाल?
ज्यांच्याकडे देशाला भेट देण्यासाठी वैध व्हिसा आहे ते राष्ट्रीय राजधानी दिल्लीहून थेट विमानाने अयोध्येला भेट देऊ शकतात. दिल्ली विमानतळावरुन अयोध्येला कनेक्टिंग फ्लाइट घेऊ शकतात. स्थानिक विमानतळावरून, तुम्ही सहजपणे खाजगी टॅक्सी भाड्याने घेऊ शकता. तुमची इच्छा असल्यास तुम्ही ऑटो देखील घेऊ शकता.
अयोध्या राम मंदिर: रिअल इस्टेटवर परिणाम
अयोध्येतील आणि आसपासच्या जमिनींचे दर गेल्या दशकात १० पटीने वाढले आहेत, अशी माहिती या भागात सक्रिय असलेले प्रॉपर्टी डीलर आणि दलाल सांगतात.
“सर्वोच्च न्यायालयाच्या निकालानंतर एका रात्रीत मंदिर उभारणीची घोषणा होण्यापूर्वी शहरात लाखोंला खरेदी केलेली जमीन कोट्यवधींची झाली. मोठ्या विकासकांनी येथे मालमत्तेमध्ये स्वारस्य दाखविल्यामुळे, दर आणखी वाढले आहेत, जे राज्याची राजधानी लखनौच्या बरोबरीने कमीत कमी आणले आहे,” लाल बाबू पांडे म्हणतात, जे अयोध्येचे रहिवासी जे फक्त अर्धवेळ प्रॉपर्टी डीलर म्हणून काम करतात. जमिनीची आवड आता इतकी वाढली आहे की तो माझ्यासाठी पूर्णवेळचा व्यवसाय बनला आहे आणि माझ्या कुटुंबाला उदरनिर्वाहासाठी पुरेसा आहे, अशी माहिती पांडे यांनी दिली.
मंदिराच्या ५-१० किमीच्या परिघात जमीन शोधण्यासाठी खरेदीदाराला प्रति चौरस फूट किमान २,००० रुपये खर्च करावे लागतील तर दर प्रति चौरस फूट रुपये १८,००० इतके जास्त असू शकतात. व्यावसायिक भूखंडांच्या किंमती ४,००० रुपये प्रति चौरस फूट पासून सुरू होतात आणि २०,००० रुपये प्रति चौरस फूट पर्यंत जाऊ शकतात. काही भागात, एका बिस्वा जमिनीचा दर आता ६० लाख रुपयांपेक्षा जास्त आहे जो २०१८ पर्यंत ५ लाख रुपये होता.
हे देखील वाचा: मंदिर आणि विमानतळ अयोध्येतील रिअल इस्टेट कसे बदलत आहेत?
अयोध्या राम मंदिर प्राण-प्रतिष्ठा कार्यक्रम येथे थेट पहा!
अयोध्या राम मंदिराचा आभासी दौरा (२२ जानेवारी रोजी शेअर केला)
अयोध्या राममंदिराचे गर्भगृह
(स्रोत: इंस्टाग्राम/श्रीरामतीर्थक्षेत्र)
अयोध्या राम मंदिराला सोन्याने मढवलेले दरवाजे
(सर्व प्रतिमा, व्हिडिओ श्री रामजन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र ट्रस्टच्या इन्स्टाग्राम हँडलवरून घेतलेले आहेत)
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)
राम मंदिराच्या जमिनीचा मालक कोण?
श्री रामजन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र ट्रस्ट राम मंदिराच्या जमिनीचा मालक आहे.
राम मंदिर कोणती कंपनी बांधणार?
एल अँड टी राम मंदिर बांधत आहे.
अयोध्या नगरीचे महत्त्व काय?
भारतातील उत्तर प्रदेश राज्यातील सरयू नदीच्या काठावर वसलेले, अयोध्या हे हिंदूंसाठी सहा पवित्र शहरांपैकी प्रमुख म्हणून ओळखले जाते. इतर पाच म्हणजे मथुरा, हरिद्वार, काशी, कांची आणि उज्जैन.
अयोध्या दिल्लीपासून किती अंतरावर आहे?
अयोध्या दिल्लीपासून ६३६ किमी अंतरावर आहे.
लखनौपासून अयोध्या किती लांब आहे?
रेल्वे मार्गाने अयोध्या लखनौपासून १२८ किमी अंतरावर आहे.
गोरखपूरपासून अयोध्या किती अंतरावर आहे?
रेल्वे मार्गाने अयोध्या गोरखपूरपासून १७१ किमी अंतरावर आहे.
अयोध्या प्रगायगराजपासून किती अंतरावर आहे?
रेल्वे मार्गाने, अयोध्या प्रयागराजपासून १५७ किमी अंतरावर आहे.
काशीपासून अयोध्या किती लांब आहे?
रेल्वे मार्गाने अयोध्या वाराणसीपासून १९६ किमी अंतरावर आहे.